• در باره ما
  • ارتباط با ما
  • پیوندها
  • ارسال مطلب
  • گزارش‌های خبری
  • مصاحبه
  • تصاویر
  • فیلم
  • پذیرش آگهی
سه‌شنبه 27 اردیبهشت 1401
  • ورود کاربر
پایگاه خبری بام میبد
  • اصلی
  • اخبار روز
    • اجتماعی
    • فرهنگی
    • سیاسی
    • علمی
    • ورزشی
    • بانوان
    • حوادث
  • سلامت
    • بیماریها
    • دانستنی های سلامت
    • بهداشت کودکان
  • خانواده
    • مردان
    • زنان
    • کودکان و نوجوانان
    • جوانان
    • سالمندان
  • مذهبی
    • اعمال مذهبی
    • دعاها و نمازها
    • احکام دینی
  • فرهنگ و هنر
    • تئاتر
    • سینما
    • تلویزیون
    • ادبیات
      • شعر
      • دلنوشته و نثر های ادبی
      • داستان
        • داستان های خواندنی
  • علم و تکنولوژی
    • اینترنت
    • موبایل
    • گیاهان
    • دانستنی ها
  • سبک زندگی
    • موفقیت
    • هنر در خانه
    • مشاغل
    • کارآفرینی
    • آرایش و زیبایی
    • آشپزی
    • انواع شیرینی
    • مد لباس
    • ورزش و تناسب اندام
  • گردشگری
  • شهروندان
بدون نتیجه
نمایش همه نتایج
  • اصلی
  • اخبار روز
    • اجتماعی
    • فرهنگی
    • سیاسی
    • علمی
    • ورزشی
    • بانوان
    • حوادث
  • سلامت
    • بیماریها
    • دانستنی های سلامت
    • بهداشت کودکان
  • خانواده
    • مردان
    • زنان
    • کودکان و نوجوانان
    • جوانان
    • سالمندان
  • مذهبی
    • اعمال مذهبی
    • دعاها و نمازها
    • احکام دینی
  • فرهنگ و هنر
    • تئاتر
    • سینما
    • تلویزیون
    • ادبیات
      • شعر
      • دلنوشته و نثر های ادبی
      • داستان
        • داستان های خواندنی
  • علم و تکنولوژی
    • اینترنت
    • موبایل
    • گیاهان
    • دانستنی ها
  • سبک زندگی
    • موفقیت
    • هنر در خانه
    • مشاغل
    • کارآفرینی
    • آرایش و زیبایی
    • آشپزی
    • انواع شیرینی
    • مد لباس
    • ورزش و تناسب اندام
  • گردشگری
  • شهروندان
بدون نتیجه
نمایش همه نتایج
پایگاه خبری بام میبد
بدون نتیجه
نمایش همه نتایج
  • اصلی
  • اخبار روز
  • سلامت
  • خانواده
  • مذهبی
  • فرهنگ و هنر
  • علم و تکنولوژی
  • سبک زندگی
  • گردشگری
  • شهروندان
خانه سبک زندگی

سوزندوزی ایرانی / زرتشتی دوزی یا گبردوزی

بام میبد توسط بام میبد
24 اردیبهشت 1401
در سبک زندگی, سوزندوزی, هنر در خانه
0
سوزندوزی ایرانی / زرتشتی دوزی یا گبردوزی

 مريم سماک جلالي مدرس سوزن دوزی

در دانشگاه فنی شريعتي تهران

این دوخت که به زرتشتی دوزی یا گبر دوزی معروف است ، نوعی دوخت است مخصوص بانوان زرتشتی ، که پیشینه آن به پیش از اسلام می رسد و در یزد رواج داشته است.

دائره المعارف سوزن دوزی سماک – استاد شایسته حسن جعفری : این دوخت با نخ های رنگی بسیار ظریف ابریشمی بر روی پارچه های ریزبافت نقش آذین و سوزندوزی می شود.
رنگ های مورد استفاده در گبردوزی ، رنگ های روشن و زنده مانند سرخ ، سفید و سبز بوده است.

نقوش متنوعی در زرتشتی دوزی به کار می رود . مانند : نقوش گیاهی ( درخت زندگی ، درخت سرو ، سرو خمیده ، ، گل میخک ) ، نقوش حیوانی ( طاووس ، خروس ، مرغ ، هدهد و ماهی ) یا نقوش هندسی مانند مربع و دایره . این نقوش به صورت بسیار ریز بر روی پارچه دوخته می شود به طوریکه کوک های آن به سختی دیده می شود .
دیگر دوخت های به کار رفته در زرتشتی دوزی شیلونه ، نقطه دوزی ، تنبل دوزی ، کوک دوزی ، یراق دوزی و ساتن دوزی است .
برای تزئین درزها و زیبایی کار از شیرازه دوزی استفاده می شود که برای شیرازه دوزی از دوخت هایی مانند : ساقه دوزی ، تو پر دوزی ، زنجیره و دندان موشی استفاده می شود .

در گذشته، اندکی پس از زاده شدن دختر‏، خانواده و به ویژه مادر او به فکر آماده کردن جامه و جهاز عروسی او بودند و کار نخ‌ریسی و بافتن پارچه و دوختن جامه را آغاز می‌کردند و سپس گلدوزی روی آن را انجام می‌دادند .
سال‌ها زمان می‌برد تا گلدوزی جامه عروس به پایان برسد بدین ترتیب سوزن دوزی زرتشتی را می توان در جهیزیه های عروس یا لباس جشن یا لباس زنان و مردان زرتشتی جستجو کرد .

زرتشتی دوزی یا گبر دوزی در قسمتهای مختلف پوشاک زرتشتیان دوخته می شود :

لچک : کلاهک بانوان زرتشتی است که پارچه ای سه گوش از پارچه های زری و مخمل و یا ابریشم می باشد که با آستر دوخته می شود، دوگوشه این لچک را که در پشت سرقرار میگیرد بوسیله قیطان به هم می پیوندند .
مکنا : که از پارچه ای رنگین تهیه می شود که طول آن حدود 5/3 و عرض 1متر است و روی لچک استفاده می شود .
شلوار بانوان زرتشتی : ساقهای این شلوار از تکه های باریک و الوانی تشکیل می شود که به یکدیگر دوخته شده است و بر روی آن گبر دوزی انجام می گیرد این شلوارها بسیار گشاد بوده و بلند تا مچ پا که در کمر و مچ پا به وسیله بندی جمع می شده است.
قسمت بالای این شلوار که سوزن دوزی نشده در زیر لباس پنهان می شود .
با وجود جزئیات زیادی که این نقوش دارند اما طول هیچکدام از آنها بیشتر از 5/1 سانتیمتر نیست .
پیراهن بانوان زرتشتی معروف به پیراهن تیر و سیخ : برای تهیه این پیراهن از پارچه های خوشرنگ که تا زانو یا کمی زیر زانو بوده است و قد آن را به صورت عمودی از زیر سینه تا پایین با تکه هایی که به صورت ترک ، ترک و رنگارنگ است ترکیب می کنند و گبر دوزی بر روی این ترک ها انجام می گرفته است .
در حال حاضر از پارچه های متداول در بازار استفاده می شود .

پیش از این نگاره‌های روی پارچه‌های چیت یا ابریشمی که خود می‌بافتند گلدوزی می‌شد. ولی اکنون از تافته‌های رنگی مثل سبز یشمی‌، زرد قناری، بنفش، زرشکی، آبی، قرمز، مشکی، و پارچه کتانی یا لایی برای استواری بیشتر و آسانی کار سوزن‌دوزی استفاده می‌شود.

رنگ سبز:

در آیین زرتشتی و فرهنگ ایرانی‏، رنگ سبز نشان زندگی، بالندگی و سربلندی است. [نیکنام ، 1379، موسسه فرهنگی و انتشاراتی فروهر، ص61 پاورقی] در دین زرتشت، رنگ سبز بسیار سپند (مقدس) است تا جایی که عروس بیشتر لباس سبز می‌پوشد و پارچه‌ی توری سبزرنگ روی سر می‌اندازد و داماد، کلاه به رنگ سبز بر سردارد و روی شانه‌ی راست دستمال سبز می‌اندازند و روی آن پشتی قرار می‌دهند. حتی سفره ای که در برابر عروس و داماد گسترده می‌شود سبز رنگ است.
درخاکسپاری، بزرگ‌ترین فرزند فرد درگذشته در حالی که دستمال سبزی بر بازوی دست راست خود بسته است، حرکت می‌کند. این کار نشانه آن است که زندگی در این خاندان پایستگی خواهد داشت.

رنگ سفید:

در آیین زرتشتی رنگ سفید نشانه‌ی پاکی است و در اوستا نیز به عنوان رنگ وهومن و نماد دین بدان اشاره شده است.
در استوره‌های ایرانی آمده است که زمانی که زرتشت سرگرم اجرای آیین دینی بهار بود و در کنار رودخانه دایتی به نیایش می‌پرداخت‏، پس از چهارمین بار که از آب بیرون آمد، بهمن را از سمت جنوب دید که به سوی او می‌آید و شاخه سفیدی در دست داشت که نماد دین بود. [آموزگار- تفضلی ، 1386 ، نشر چشمه ، ص40]
موبدان لباس سفید برتن دارند.
در سوگواری‌‌ها همگان لباس سفید می‌پوشند.

رنگ سرخ:

در آیین زرتشتی رنگ سرخ نماد ایزد مهر و دمیدن خورشید است. از سویی رنگ آتش است که آتش در نزد زرتشتیان سپند است.

در این دوخت  طرح سرو  نماد آزادگی ،  طرح شیلونه  نماد چرخ زندگی ، طرح گل آفتاب گردان   نماد برکت وخوش یُمنی ، گل میخک نماد خیر وبرکت ، طرح درخت نخل و شتر  هردو نماد استواری و صبر و طرح ماهی  نماد روشنایی و روانی زندگی است.

به راه های گلدوزی شده، اصطلاحاً  تیر و به راه های که با پارچه طرح دار که اکثراً پارچه چیت چینی یا هندی است اصطلاحاً سیخ می‌گویند .
راه ها به اندازه پنچ تا هفت سانتی متر است.

کناره درزهای تیر و سیخ با نخ در قدیم چند لا ابریشم می دوختند ولی امروزه با نخ عمامه شیرازه دوزی می کنند که بدین روش که نخ را گذاشته و روی آنرا با نخ نقده بست می‌زنند. این کار باعث زیبایی کنار تیر و سیخ ها و همچنین باعث محکم شدن درزها می‌شود.

در طراحی روی تیرها به شکلی که می‌بینید، طرح‌ها ابتدا در دو طرف تیر ، بعد وسط دوباره تکرار طرح قبلی درست در بالای آن انجام می‌شود و طرح‌ها بدین نحو تکرار شده تا تمامی تیر پر شود.
رنگ‌های مورد استفاده در گلدوزی سفید، قرمز، سبز، بنفش، زرد، آبی و سیاه می‌باشد.

شیلونه در واقع طرح دایره ای است. چون به شکل دایره است به شکل چرخ زندگی یا دنیا معنی می‌شود.

در ادامه تصاویری از این هنر زیبا تقدیم نگاه سبزتان می شود :

منبع : telegram.me/dayeratolmaarefsozandozisamak – مريم سماک جلالي مدرس سوزن دوزی در دانشگاه فنی شريعتي تهران

آموزش رايگان همه سوزن دوزی های اصیل ایرانی در کانال دائره المعارف سوزن دوزی ایرانی

برچسب: بام میبدزرتشتی دوزی یا گبردوزیسوزندوزی ایرانیهنر در خانه
پست قبلی

وسواس، بلای خانمان‌سوز!

پست بعدی

فال روزانه / پنج شنبه 6 آبان 1395

مطالبمرتبط

خاگینه مغزیجات
آشپزی

خاگینه مغزیجات

13 بهمن 1400
گلدوزی پروانه
گلدوزی

گلدوزی یک مدل پروانه

22 دی 1400
کاربافی
هنر در خانه

صنایع دستی کاربافی

29 آبان 1400
کوفته شیرین کرمانشاه
انواع کوفته

کوفته شیرین کرمانشاه

22 بهمن 1400
سرانداختن بافتنی با دو میل
بافتنی

آموزش سر انداختن بافتنی با دومیل

14 بهمن 1399
پیتزا مرغ و قارچ
آشپزی

پیتزا مرغ و قارچ

2 بهمن 1399
دکوراسیون داخلی خانه
دکوراسیون

3 اشتباه ساده دکوراسیون داخلی خانه را دلگیر می‌کند

18 آبان 1399
خورشت کدو حلوایی
آشپزی

فوت و فن‌های طبخ خورشت کدو حلوایی

10 آبان 1399
پست بعدی
فال روز سه شنبه 15 دی 1394-نمناک

فال روزانه / پنج شنبه 6 آبان 1395

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

نوشته‌های تازه

  • سیزدهمین نمایشگاه صنایع دستی و سومین نمایشگاه تخصصی زیلو، حصیر و دست‌بافته‌های سنتی
  • سیزدهمین نمایشگاه صنایع دستی در استان یزد دایر شد
  • حضور تیم والیبال آریا شاه جهان آباد در مسابقات جام رمضان
  • مراکز مشاوره کمک کننده به خانواده‌ها برای ایجاد یک جامعه سالم هستند
  • اجرای برنامه جمعه ، ایمان و ایمنی
  • گرامیداشت 100 سال تلاش صادقانه در مجتمع آموزشی سما
  • برگزاری دوره توان افزایی و مهارتی بانوان نجاتگر میبد
  • برپایی ایستگاه سلامت در آموزشکده فنی خواهران میبد
  • دومین المپیاد ورزشی محلات میبد
  • دومین المپیاد ورزشی محلات میبد آغاز شد
  • رسانه‌ها نگرانی مردم دراجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها را کاهش دهند
  • میبد شهر مردمان سخت کوش کویری است
  • همکاری صنعت و دانشگاه میبد برای تحقق شعار سال
  • خوش آمدگویی به دانشجویان آموزشکده فنی دختران میبد
  • امدادگران، داوطلبان و پرسنل جمعیت هلال احمر میبد خون خود را اهدا کردند
گفت و گویی با یک هنرمند میبدی / با نگریستن با دید هنر به پیرامون خود جمال خداوند را می بینیم

گفت و گویی با یک هنرمند میبدی / با نگریستن با دید هنر به پیرامون خود جمال خداوند را می بینیم

25 اردیبهشت 1401
ماهیان زینتی

تسهیلات اشتغالزایی را به افراد فعال در هر حوزه داده‌شود

1 تیر 1399
کاربری‌هایی نوین از زیلو

ایجاد کاربری‌های نوینی از زیلو به دست هنرمند میبدی

13 خرداد 1399
نمایش «گذشته التزامی»

گفت و گو با صادق نصیری کارگردان نمایش «گذشته التزامی»

18 دی 1398
استاد شجریان

روایت تطهیردهنده پیکر استاد شجریان| وقتی «ربنا» پخش شد دستانم یخ شد!

14 آبان 1399
گفتگو با نگار آقا علی طاری هنرمند عکاس

گفتگو با نگار آقا علی طاری هنرمند عکاس

2 خرداد 1400
شال و روسری

باران برزگری خانقاه

21 آبان 1400
بدلیجات

مریم اسلامی

21 آبان 1400
شمع‌سازی

وجیهه زارع مهرجردی

21 آبان 1400
بدلیجات

سمیرا طالبی

22 آبان 1400
کاربافی

خانم زارع فعال صنایع دستی کاربافی

22 آبان 1400
سرویس آشپزخانه شینا

مریم لوکی

25 آبان 1400
  • در باره ما
  • ارتباط با ما
  • پیوندها
  • ارسال مطلب
  • گزارش‌های خبری
  • مصاحبه
  • تصاویر
  • فیلم
  • پذیرش آگهی

تمام حقوق این وب سایت متعلق به پایگاه خبری بام میبد است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

بدون نتیجه
نمایش همه نتایج
  • اصلی
  • اخبار روز
    • اجتماعی
    • فرهنگی
    • سیاسی
    • علمی
    • ورزشی
    • بانوان
    • حوادث
  • سلامت
    • بیماریها
    • دانستنی های سلامت
    • بهداشت کودکان
  • خانواده
    • مردان
    • زنان
    • کودکان و نوجوانان
    • جوانان
    • سالمندان
  • مذهبی
    • اعمال مذهبی
    • دعاها و نمازها
    • احکام دینی
  • فرهنگ و هنر
    • تئاتر
    • سینما
    • تلویزیون
    • ادبیات
      • شعر
      • دلنوشته و نثر های ادبی
      • داستان
  • علم و تکنولوژی
    • اینترنت
    • موبایل
    • گیاهان
    • دانستنی ها
  • سبک زندگی
    • موفقیت
    • هنر در خانه
    • مشاغل
    • کارآفرینی
    • آرایش و زیبایی
    • آشپزی
    • انواع شیرینی
    • مد لباس
    • ورزش و تناسب اندام
  • گردشگری
  • شهروندان

تمام حقوق این وب سایت متعلق به پایگاه خبری بام میبد است و استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

خوش آمدید!

به حساب خود وارد شوید

فراموشی رمز عبور ؟

رمز عبور خود را بازیابی کنید

لطفاً ایمیل یا نام کاربری خود را جهت بازیابی رمز عبور وارد نمایید

وارد شدن